Het grote zondossier 2020 | Alles dat je moet weten over zonbescherming

Komende week wordt er weer eentje met, als het goed is, heerlijk veel zon en ook de zomer staat weer voor de deur. Als #skincarejunkie kan het niet vaak genoeg zeggen: het is enorm belangrijk om je huid goed te beschermen tegen de schadelijke effecten van de zon. Dus ook dit jaar weer een uitgebreid artikel over vitamine D, zonbescherming, welke factor (SPF) je het beste kan kiezen, zonneallergie, gebruik van de zonnebank, het verschil tussen natuurlijke en chemische filters, zontips voor kinderen en nog veel meer. Let’s go!

‘Lees ook: How to | Je haren beschermen tegen de zon.’

Alles dat je moet weten over zonbescherming

Vitamine D

Vitamine D is één van de belangrijkste vitamines om gezond te blijven. We hebben het nodig voor gezonde en sterke botten en tanden en het is belangrijk voor je weerstand. Zonlicht is de belangrijkste leverancier van Vitamine D. Je lichaam maakt het namelijk vanzelf aan bij voldoende contact met direct zonlicht.

Ondanks dat een goede zonbescherming dus heel erg belangrijk is, is de nodige vitamine D binnen krijgen ook heel belangrijk. Er wordt namelijk steeds vaker een vitamine D-tekort geconstateerd bij mensen en dat kan dan weer leiden tot allerlei klachten en ziektes. Voor de meeste mensen is een dagelijks kwartiertje onbeschermd zonnen met onbedekte handen, armen en gezicht voldoende om het vitamine D-niveau op peil te houden.

Is de zonnebank echt zo slecht?

Er wordt wel eens gedacht dat een zonnebank kan helpen om aan je dagelijkse portie vitamine D te komen. Maar bedenk je goed dat de straling van een zonnebank net zo slecht is voor je huid als de straling van de zon. Je huid wordt in korte tijd aan een enorme lading uv-licht blootgesteld en meer uv-licht is meer risico op huidkanker.

Huidkanker en DNA-schade kan dus ook door het gebruik van de zonnebank ontstaan. Daarnaast kan de hoge concentratie aan UV-A straling vanuit de zonnebank zorgen voor een versnelde huidveroudering. De zonnebank levert misschien op korte termijn een ‘mooi zongebruind tintje’, maar eigenlijk is dit het beschermingsmechanisme van de huid die beschadigd en in paniek raakt en dat laat zien door een donkerdere tint naar boven te halen.

De verschillende uv-stralen

Zonlicht bestaat uit verschillende typen straling, die ieder hun eigen gevaar voor de huid met zich meebrengt:

– Infrarood, de zonnestralen die de aarde bereiken bestaan voor het grootste gedeelte uit infraroodstraling. Dit kan doordringen en schade aanbrengen tot in de diepste lagen van de huid. Dit type straling zorgt voor dat herkenbare aanhoudende gloeiende gevoel van je huid na een dagje zon
– UV-A (aging), dit type straling kan door glas en kleding heen je huid bereiken en zorgt voor een versnelde huidveroudering zoals rimpels, zonneallergie en voor een grotere kans op huidkanker
– UV-B (burning), dit type straling is nodig voor de aanmaak van vitamine D maar zorgt ook voor het rood worden van de huid en de – door velen geliefde – bruine tint. UV-B stralen gaan niet door glas maar kunnen wel DNA beschadigen en hierdoor huidkanker veroorzaken
– dan bestaat er ook nog UV-C straling die het meest schadelijk is, maar gelukkig bereikt deze de aarde niet tot nauwelijks omdat deze wordt tegengehouden door de ozonlaag.

Is blauw licht schadelijk voor de huid?

Naast infraroodstraling en de verschillende typen uv-straling door de zon, worden we ook steeds vaker gewaarschuwd voor blauw licht. Dit type licht komt niet alleen uit de zon, maar is ook afkomstig van apparaten zoals je computerscherm, je smartphone, tablet en televisie. En zeker je smartphone heb je ongemerkt best dicht bij je gezicht zo door de dag heen als je bezig bent met social media, mails lezen, surfen en filmpjes kijken. Dit blauwe licht kan dus ook bijdragen aan huidveroudering en eventueel huidkanker.

Je kan op veel apparaten gebruik maken van een ‘oogcomfort’ of ‘nacht’-functie, die als een soort blauwlichtfilter werkt en daarnaast ook rustiger/minder vermoeiend is voor je ogen. Ook bestaan er screenprotectors met ingebouwde blauwlichtfilters voor tablets en smartphones. Maar als je jezelf aanleert de telefoon, laptop en tablet minder vaak te gebruiken, verder van je gezicht af te houden én je je gezicht dagelijks insmeert met een goede SPF dan kan je de negatieve gevolgen van blauw licht zoveel mogelijk beperken.

Chemische filters vs. minerale filters

Kort gezegd is het grootste verschil tussen een mineraal filter en een chemisch filter het volgende. Een chemisch filter trekt ín de huid en absorbeert de zon, dat zo als een schild werkt zodra de zon op je huid terecht komt. Een mineraal filter legt een laagje óp je huid en werkt daarbij als een soort spiegel dat zo als bescherming de zon weerkaatst. Doordat een mineraal filter niet ín de huid trekt is de kans op een huidreactie bij dit type filters minimaal en hebben deze een voorkeur voor baby’s, kinderen en mensen met een gevoelige huid.

Oh, en maak je geen zorgen dat een natuurlijk/mineraal filter nog altijd een witte waas achterlaat op de huid. Er zijn tegenwoordig heel veel goede en fijne producten en merken met zonproducten zonder dat je er als een wit spookje uit hoeft te zien.

Nanodeeltjes in zonnebrand

Zinkoxide en titaniumdioxide zijn de meest gebruikte ingrediënten in zonnebrandcrèmes, omdat ze goed tegen UV licht beschermen. Maar, steeds meer merken gebruiken (transparante) nano deeltjes van deze ingrediënten. Als voordeel heeft dit dat de betreffende zonnebrandcrème of zonnespray amper tot geen witte waas achterlaat op de huid, maar het nadeel is dat deze nano-deeltjes wellicht te diep in je lichaam terecht komen, hier achterblijven en kunnen opstapelen omdat het een niet-lichaamseigen materiaal is. En dit zou zelfs hormoonverstorend kunnen werken. Zeker bij gebruik van een aerosol spray (eentje die blijft sprayen zolang je je vinger op de knop houdt, in plaats van enkel één ‘sprietsje’ te geven) komt de betreffende zonnebrandcrème niet alleen op de huid terecht, maar adem je hem ook nog eens in via neus of mond. Er is helaas nog te weinig onderzoek met de effecten hiervan op zowel het lichaam als het milieu op langere termijn, maar het is zeker iets om rekening mee te houden.

Denk bij het kiezen van een zonnebrand ook na of het wel milieuvriendelijk is, aangezien (nano)deeltjes, eventuele gebruikte plastics en andere ingrediënten hiervan ook in het milieu terecht komen. Bijvoorbeeld wanneer je na het insmeren gaat zwemmen in de zee of wanneer je na een dagje zon onder de douche springt. Bepaalde ingrediënten kun je daarom beter vermijden, zoals in dit artikel over duurzame zonnebrand meer te lezen is.

Zonneallergie

Heb je een (zon)gevoelige huid die snel verbrandt? Gebruik dan geen zonbescherming waar olie in verwerkt zit, want dit kan helaas nog wel eens voor een soort zonneallergie zorgen. Ook kunnen bepaalde medicijnen je huid gevoeliger maken voor de zon. Zonneallergie begint vaak met rode vlekken en jeuk en gaat over in jeukende bultjes en/of blaasjes. Als je het flink te pakken hebt dan zal je van de jeuk waarschijnlijk het meest last hebben. Hiervoor kan de huisarts je een crème geven, soms aangevuld met tabletten om de allergie van binnenuit aan te pakken, maar vooral het koelen en hydrateren van de huid zijn dé tips. Wat je zelf kan doen? Regelmatig een verfrissende lauwwarme douche nemen, voorzichtig droog deppen en daarna insmeren met een basic crème (zonder parfum of alcohol, maar met voedende en kalmerende ingrediënten) en loszittende, zachte kleding dragen. En natuurlijk voorlopig even uit de zon blijven!

Wat is beter, een crème of een spray?

Ondanks dat een spray in gebruik vaak een stuk gemakkelijker is, kan ik aanraden om een zonnebrand in crèmevorm te gebruiken. Of in ieder geval niet een spray die in één lange waas doorsprayt. Het lijkt dan misschien alsof je ‘lekker snel’ je hele lichaam voorzien hebt van een laagje zonnebrand, maar de kans is groter dat je met dit type product veel te weinig zonnebrand gebruikt om het effect van de factor te kunnen ervaren. En zo zal je dus ondanks gebruik van een zonnebrandcrème alsnog verbranden. Mócht je dit type zonnebrand gebruiken, houd dan tijdens het sprayen in ieder geval je ogen dicht en je adem in en zorg dat je voldoende aanbrengt en het naderhand nog even met je handen over je huid verdeelt.

Er zijn ook sprays waarbij je telkens een klein beetje product in je handen kan sprayen, dit over je handen verdeelt en het zo over je lichaam uitsmeert. Zo’n spray werkt eigenlijk hetzelfde als een tube of pompje, maar doseert wel net even zo lekker. Dit type heeft dan ook wel mijn persoonlijke voorkeur. Maar welk type zonnebrand je ook gebruikt, gebruik voldoende!

Factor 15, 30 of 50?

De SPF (Sun Protection Factor), oftewel beschermingsfactor, geeft aan hoeveel UV-B straling een crème kan reflecteren of absorberen. Want de UV-B straling is de straling die ervoor zorgt dat je huid rood wordt en dus verbrand. Als je normaal gesproken na tien minuten zon zou verbranden, dan vermeerder je dit met bijvoorbeeld een SPF15 dus met een factor 15 waardoor je dan dus 150 minuten in de zon kan blijven zonder te verbranden. Alleen is dit per keer dat je de zon in gaat anders, aangezien de conditie van je huid van periode tot periode verschilt en ook de zonkracht per dag(moment) een wisselende factor is.

Ik dacht voorheen dat je daarom dus altijd het zekere voor het onzekere kon nemen, door sowieso met een SPF50 te smeren. Maar wist je dat een SPF50 amper meer of beter beschermt dan een SPF30? Een SPF15 beschermt zo’n 93% tegen UV-B straling, een SPF 30 zo’n 97% en een SPF50 zo’n 98%. Het verschil tussen de bescherming tegen de zon bij een product met een SPF30 en een SPF50 is dus minimaal. Daarnaast creëert het gebruik van een SPF50 een soort schijnveiligheid, want er zijn veel mensen die dan denken de hele dag door beschermd te zijn “want het was een factor 50!”, terwijl je dan ook meerdere keren per dag zou moeten smeren.

Zonbescherming voor kinderen

Zeker als het op kinderen aankomt kan ik aanraden om te kiezen voor natuurlijke producten met een mineraal filter. Er zijn tegenwoordig heel veel merken die zich hierin hebben gespecialiseerd en producten zonder chemische filters hebben ontwikkeld, zónder dat je kindje er een witte waas van op de huid krijgt of enorm plakkerig aan hoeft te voelen. Zo kan je kleintje weer lekker snel verder spelen.

Smeer je kind(eren) vooral vaak genoeg opnieuw in gedurende de dag, houd ze zoveel mogelijk in de schaduw (zeker tussen de warmste uren van de dag tussen 11.00 en 14.00 uur), laat ze een hoedje of petje dragen om hun hoofd(huid), nek en gezichtje tegen de zon te beschermen en kijk eens naar UV-kleding. Er is tegenwoordig veel kleding en zwemkleding met een ingebouwde SPF50 te koop. Handig!

Conclusie

Kies voor een product uit een tube, fles of een non-aerosol spray en het gaat er dus vooral om dát je smeert, dat je voldoende smeert en je regelmatig het insmeren herhaalt. Zeker door transpireren, wrijving met kleding, zand en water (zwemmen) neemt de werking van je zonbescherming snel af. Ga je op een zonnige dag naar buiten, dan is een SPF30 dus het minimale om bij je te hebben en is het advies: smeren, smeren en nog eens smeren!

–> Binnenkort zal ik in een artikelenreeks een aantal fijne zonproducten voor zowel je lichaam als gezicht als voor je kind(eren) delen die ik persoonlijk aan kan raden :)

Liefs,
Desirée

Volg mij op Facebook en Instagram om op de hoogte te blijven van de laatste nieuwtjes, persoonlijke updates, behind the scenes en nog veel meer leuks ♥